Wie als verdachte door de politie wordt aangehouden dient, voordat hij door de politie wordt gehoord, de cautie te worden gegeven.
De cautie houdt in dat je als verdachte niet verplicht bent om op gestelde vragen antwoord te geven. Je hoeft jezelf niet te incrimineren, lees: niet ongewild mee te werken aan je eigen veroordeling.
Indien een zaak/verdenking voor de rechter wordt gebracht, dan zal de rechter op basis van het dossier met daarin alle verklaringen van gehoorde getuigen, aangifte(n) etc. moeten beoordelen of de verdenking, die in de dagvaarding staat uitgeschreven, wettig en overtuigend is te bewijzen.
De door de verdachte bij de politie afgelegde verklaring is een bewijsmiddel. Overigens is ook de door de verdachte op zitting afgelegde verklaring een bewijsmiddel, maar ook op zitting geldt dat de verdachte de cautie dient te worden gegeven. De rechter zal de verdachte er dus ook op moeten wijzen dat deze niet verplicht is om op hem gestelde vragen antwoord te geven.
In de praktijk blijkt het voor veel verdachten toch moeilijk zich consequent op het zwijgrecht te beroepen. Politie en rechters proberen op meerdere manieren een verdachte toch aan het praten te krijgen door te vragen wat de verdachte van de verdenking vindt, of de aangever of een getuige dan soms liegen en hoe het dan wel zit etc.
Of het beroepen op je zwijgrecht verstandig is of niet, is afhankelijk van alle omstandigheden van het geval. In zijn algemeenheid is het derhalve moeilijk te zeggen wat wijs is.
Ofschoon een advies op maat natuurlijk het beste is, is in zijn algemeenheid te stellen dat zwijgen is aangewezen bij ernstige verdenkingen en een reeks van verdenkingen of een lang strafblad.
Indien je een reep chocolade hebt gestolen onder het oog van de winkelier en een of meerdere getuigen hebben je gezien, de reep chocolade is bij jou in beslag genomen en de diefstal staat op camera, terwijl je nooit eerder met politie of justitie in aanraking bent gekomen, dan ga je natuurlijk niet zwijgen.
Maar als je al meerdere veroordelingen voor diefstal hebt, dan is het vaak beter te zwijgen. In de praktijk zie je nogal eens dat een winkelier enkel aangifte doet met behulp van een daarvoor voorgedrukt formulier. Indien er niet meer is dan enkel zo’n formulier komt het veelal tot een vrijspraak.
Verdachten die schoon schip willen maken bekennen soms een reeks van delicten, terwijl politie voor één of meerdere van die verdenkingen zonder de bekennende verklaring onvoldoende bewijs hadden.
Zoals gezegd is het beste advies uiteraard een advies op maat, toegesneden op de specifieke situatie.
Dit brengt mij bij een tweede recht dat de aangehouden en/of in verzekering gestelde verdachte heeft, namelijk: (consultatie)bijstand van een advocaat.
Indien u als verdachte wordt aangehouden en/of in verzekering gesteld, weet dan dat u in beginsel recht heeft op kosteloze bijstand van een advocaat. Meerdere advocaten van ons kantoor staan op de zgn. piketlijst en allen kunnen u in voorkomend geval kosteloos voorzien van een goed advies.
Nadat wij met u de tegen u gerezen verdenking hebben besproken kunt u beter bepalen of voor uw geval geldt dat spreken zilver wordt, of zwijgen goud.